Nazwa tego malowniczego regionu pochodzi od Francuskiego au bord de l’eau, które oznacza “wzdłuż wód” i odnosi się do ujścia rzeki Żyrodny, który dzieli region Bordeaux na 2 części. Aby zrozumieć fenomen miejsca w którym powstają najdroższe i najbardziej luksusowe wina świata należy cofnąć się prawie 2000 lat wstecz, kiedy rzymscy osadnicy posadzili tam pierwsze krzewy winogron. Na przestrzeni wieków wina z Bordeaux z wolna budowały swoją renomę by na dobre podbić Europę w XVII i XVIII wieku. Obecnie Bordeaux jest największym zwartym obszarem produkcji wina na świecie. Na jego terenie istnieje ok. 8000 posiadłości winiarskich, zwanych château. Doskonały klimat, gleba na której rosną i skąd pochodzą najbardziej znane szczepy winogron świata Cabernet Sauvignon oraz Merlot czynią z tego miejsca raj dla miłośników wina i luksusu.
Klasyfikacja win z Bordeaux nie jednego może przyprawić o ból głowy. Nawet znawcy i miłośnicy tego regionu miewają problemy by rozpoznać z czym mają do czynienia. Na etykietach win w Bordeaux oprócz rycin pięknych château spotkać możemy takie określenia jak AOC Bordeaux, Bordeaux Supérieur, Cru Classe, Cru Bourgeois. To nic innego jak bardzo skomplikowany system podziału i hierarchi powstających tam win. Upraszczając sprawę im mniejsze i bardziej dokładne miejsce pochodzenia tym wyższa jakość, prestiż i…. cena.
Najważniejszą klasyfikacją jest jednak, ta stworzona w 1855 roku na życzenie samego Napoleona. Ów doskonały strateg i miłośnik wina w związku z organizacją Wystawy Światowej w Paryżu poprosił bordoskich kupców by przygotowali listę najlepszych posiadłości winiarskich w tym regionie. Zostały one uszeregowane na pięć klas, a na liście tej znalazły się niemal wyłącznie winnice z gminy Médoc, która znajduje się na lewym brzegu rzeki Żyrondy. Jedynym wyjątkiem było Château Haut-Brion z okręgu Graves. Niemal od początku podział ten wywołał sporo kontrowersji, ale i tak wszedł do kanonu i po dziś dzień ma ogromny wpływ na postrzeganie i kształtowanie cen powstających tam win. Klasyfikację tę zmieniono do tej pory tylko dwa razy. Po raz pierwszy, dwa lata po jej opublikowaniu, kiedy dodano do niej Château Cantemerle i po raz drugi w roku 1973, kiedy Château Mouton awansowało z drugiej do pierwszej klasy. Aby pomóc w zrozumieniu na czym polega bordoska klasyfikacja win z 1885 roku posłużmy się przykładami cen za beczkę wina z tamtych czasów:
- Bordeaux pierwszej klasyfikacji (Premier Cru) – Cena ponad 3,000 franków
- Bordeaux drugiej klasyfikacji (Deuxièmes Crus) – Cena pomiędzy 2,500 a 2700
- Bordeaux trzeciej klasyfikacji (Troisièmes Crus) – Cena pomiędzy 2,100 a 2400
- Bordeaux czwartej klasyfikacji (Quatrièmes Crus) – Cena pomiędzy 1,800 a 2100
- Bordeaux piątej klasyfikacji (Cinquièmes Crus) – Cena pomiędzy 1,400 a 1600
Chateau które szczycą się pierwszą klasyfikacją Premier Cru jest tylko pięć. Są to Chateau Margaux, Chateau Latour, Chateau Lafite, Chateau Haut-Brion oraz Château Mouton Rotschild. Producenci Ci noszą zaszczytne miano Wielkiej Piątki z Bordeaux a ich wina uważane są za najbardziej prestiżowe i najdroższe na świecie. Pijane były przez królów, prezydentów, zamożnych kupców, aktorów i celebrytów. Bardzo niewielka produkcja, doskonała jakość, wysokie oceny przyznane przez opiniotwórczych krytyków i prestiż posiadania tych unikatowych butelek sprawia, że przez lata stały się źródłem pożądania, synonimem luksusu i spekulacji finansowych a ich ceny potrafią być astronomiczne.
Chateau Lafite Rotschild
Winnice znajdują się w gminie Paulliac w apelacji Medoc, w północno-zachodniej części Bordeaux. Historia posiadłości sięga XIII w. Jednak swój pełen potencjał pokazało gdy znalazło się w posiadaniu rodziny Rotschild. Chateau Lafite przechodziło także trudne momenty gdy epidemia szkodnika filoksery prawie całkowicie zniszczyła większość upraw, a później gdy podczas II Wojny Światowej splądrowano jej piwnice. Obecnie, dzięki ogromnemu popytowi z Azji wino jest uważane za jednne z najdroższych na świecie. Butelki z wybitnych roczników 2000 i 2005 roku potrafią kosztować ponad 10.000 dolarów za skrzynkę. Najdroższa butelka Chateau Lafite jaką kiedykolwiek sprzedano na aukcji pochodziła z rocznika 1787 należała do Thomasa Jeffersona, trzeciego prezydent USA i została wylicytowana za 115000 dolarów.
Jedno z niewielu miejsc w Polsce, w którym możesz zakupić Chateau Lafite znajduje się tutaj.
Chateau Latour
Winnica znajduje się na południowo-wschodniej części gminy Paulliac. Nazwa pochodzi od wieży, będącej częścią fortyfikacji z XIV w. W 1993 roku posiadłość kupił francuski miliarder François Pinault, który stworzył imperium w skłąd którego wchodzą między innymi Yves St. Laurent, Gucci i Dom Aukcyjny Christie’s. 80% posiadłości pokrywają winorośle szczepu Cabernet Sauvignon, kolejne 18% to Merlot, a pozostałą częścią dzielą się Cabernet Franc i Petit Verdot.
Chateau Mouton Rotschild
Winnica zlokalizowana jest gminie Pauillac, 50 km na północny – zachód od Bordeaux. W 1973 roku dołączyła jako ostatnia do klasyfikacji Premier Crus głownie dzięki lobby ze strony rodziny Rotschild. Podobno winnica nie zakwalifikowała się za pierwszym razem ponieważ była w posiadaniu anglików. Etykiety butelek Chateau Mouton od lat projektowane są przez światowej sławy artystów takich jak Picasso, Dali, Francic Bacon i Miro. Winnice obsadzone głównie szczepem Cabernet Sauvignon. Po ok. 10% zajmują Merlot i Cabernet Franc.
Chateau Margaux
Chateau Margaux znajduje się w gminie Margaux w apelacji Medoc, na lewym brzegu rzeki Żyrondy. Posiadłość ta od pokoleń należy do greckiej rodziny Mentzelopulous. W winnicy tej uprawia się w przewadze Cabernet Sauvignon ale dzięki łączeniu ze szczepami Merlot, Petit Verdot i Cabernet Franc powstaje jedno z najsłynniejszych i najdroższych win na świecie. Uważane jest także za najdelikatniejsze i najbardziej kobiece z pośród Wielkiej Piątki. Butelka Chateau Margaux w rozmiarze Baltazar o pojemności 12 litrów znajdująca się w ekskluzywnym sklepie z alkoholami w Dubaju, kosztuje zaledwie…110000 funtów. Z kolei rocznik 1787 wciąż jest jest posiadaczem miana najdroższego zbitego wina na świecie. Ubezpieczyciel wypłacił właścicielowi zawrotną sumę 225.000 dolarów.
Jedno z niewielu miejsc w Polsce, w którym możesz zakupić Chateau Margaux znajduje się tutaj.
Chateau Haut- Brion
Haut- Brion nie leży w apelacji Medoc, a Graves, w bliskim bliskim sąsiedztwie miasta Bordeaux. Trunek ten był pierwszym winem bordoskim eksportowanym do Stanów Zjednoczonych. Miało to miejsce w 1787 roku dzięki postaci Thomasa Jeffersona, prezydenta USA. W Chateau Haut-Brion uprawia się głównie Cabernet Sauvignon i Merlot, które stanowią prawie równo po 45% nasadzeń winnicy. Niecałe 10% zajmują Cabernet Franc i Petit Verdot.
Niezwykły alkohol wymaga odpowiedniej oprawy.
Dobrej jakości wina z Bordeaux nie należą do tanich. W sklepach specjalistycznych ich ceny zaczynają się od 50 złotych a za dobrej klasy trunek należy zapłacić powyżej 100 złotych. Aby pokazać swój potencjał i klasę Bordeaux musi dojrzewać co najmniej 5 lat. Obecnie wina z Bordeaux znaleźć możemy w każdym supermarkecie a ich ceny potrafią zaczynać się już od kilkunastu złotych. Należy jednak pamiętać, że wina w tak niskich cenach są najczęściej efektem potężnej nadprodukcji, a ich jakość jest po prostu kiepska. Wina z młodych roczników będą odstraszały cierpkością oraz brakiem finezji i charakteru. Sięgając po takie pozycje musimy liczyć się na produkt, który nie dość że nas nie zachwyci to wręcz zrazi do tego wspaniałego regionu na dłuższy czas.
O Autorze:
Maurycy Michalak – pasjonat win i mocnych alkoholi. Wieloletnie doświadczenie w branży alkoholowej zdobywał w całej Europie. . Posiada trzeci poziom certyfikatu WSET (Wine & Spirit Education Trust). Na co dzień odpowiedzialny jest za dobór portfolio win w sklepie Miler Spirits & Style.
Komentarze
Dodaj komentarz
Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.
Pingback: Szkło ma znaczenie : Gentleman's Choice