Sherry to jedno z win o najbardziej złożonej historii, którego produkcja jest niezwykle pracochłonna. Ten unikatowy trunek powstaje w Andaluzji – południowej części Hiszpanii. Winnice zlokalizowane są w bliskości miast Jerez de la Frontera, Puerto de Santa Maria i Sanlucar de Barrameda, które razem tworzą tak zwany Złoty Trójkąt. Gorące lata i łagodne zimy, unikalna gleba (czysta), biała kreda Albariza oraz chłodne i ciepłe wiatry levane i poniente sprawiają, że region ten produkuje jedne z najciekawszych win świata.
Sherry jest niesamowicie wszechstronnym winem. Począwszy od wersji jasnych i wytrawnych, po ciemne, złożone i potężne „eliksiry”, mogące dojrzewać nawet setki lat. Do produkcji Sherry używa się trzech rodzajów winorośli. Najbardziej popularną odmianą jest Palomino, która stanowi około 90% upraw i robi się z niej główne typy Sherry. Z Pedro Ximenez (lub Pedro Himenez) powstają trunki słodsze i bardziej skoncentrowane, a z Muskata Aleksandyjskiego wyłącznie słodkie wina. Grona są ręcznie zbierane i transportowane do winnicy w małych pojemnikach, gdzie ostrożnie wyciśnięty moszcz jest powoli fermentowany. Sherry dojrzewa w dębowych beczkach tak magazynowanych, by wykorzystać chłodną morską bryzę wiatru poniente.
Fermentacja wina ma miejsce w stalowych tankach i trwa maksymalnie 12 tygodni, a jej efektem jest bardzo wytrawny trunek o mocy 11 -12% alkoholu. Następnie wino zostaje przelane do otwartych kadzi, dodane zostają różne rodzaje drożdży, a na powierzchni wina zaczyna formować się gruba, szczelna “czapa” drożdżowa, tak zwany flor, który w początkowych fazach prowadzi fermentację produkując alkohol, a później prowadzi procesy z udziałem tlenu z powietrza, efektem których są związki chemiczne wpływające na smak. W wielu regionach winiarskich dostęp powietrza atmosferycznego z jego mikroorganizmami jest problematyczny, natomiast przy produkcji Sherry to efekt pożądany. Wino jest klasyfikowane w zależności od jakości floru. To na jego podstawie winiarz ocenia jaki charakter chce nadać powstającym trunkom:
- wina z dobrym lekkim i jasnym florem, który jest szczelny i zapobiega utlenianiu się trunku, zostają sklasyfikowane jako Sherry Fino;
- wina ze słabiej rozwiniętym florem, bardziej utlenione, ciemniejsze, zostają sklasyfikowane jako Sherry Oloroso.
Na tym etapie produkcji, następuje wzmocnienie wina spirytusem gronowym, zazwyczaj pochodzącym z hiszpańskiej La Manchy. Wino zostaje wzmocnione do 15%. Takie warunki pozwalają na doskonały rozwój floru. Oloroso natomiast zostaje wzmocnione do 17%. Tak wysoka alkoholowość powoduje, że drożdże budujące flor umierają, a on sam zaczyna znikać. Następuje druga klasyfikacja win. Jeśli flor Fino dobrze się rozwinął, to winiarz nie zmieni jego charakteru. Jeśli słabo, wino zostanie wzmocnione do 17% i zamieni się w Oloroso.
Wielkim wyróżnikiem wpływającym na unikatowość oraz złożoność powstających tam trunków jest sposób ich dojrzewania w tzw. systemie Solera. Polega on na przechowywania wina w trzech do nawet czternastu rzędach beczek, połączonych ze sobą, ustawionych jedna na drugiej. System ów służy do utrzymywania kontroli i uzyskiwania stałego smaku poprzez przepływanie wina z górnych do dolnych rzędów. Beczki wypełnione są w około 80%, co pozwala na wytworzenie się floru. Najmłodsze wina nalewane są do górnych beczek zwanych criaderas, natomiast najstarsze, z dolnego rzędu (solera), służą do napełniania butelek. Zazwyczaj beczki, w ciągu jednego roku, opróżnia się w 30 procentach, a następnie ubytek uzupełnia się winem młodszym, z wyższych poziomów.
Sherry Fino nabiera specyficznych aromatów dzięki flor, który potrzebuje stałej pożywki, dlatego ważne jest, by do rzędu solera docierało młode wino z górnych criaderas. Z tego powodu Fino rzadko dojrzewa dłużej niż 3 lata, dzieje się tak, by nie nabrało zbyt utlenionego charakteru i zachowało swoją świerzość. Wina typu Oloroso lub słodsze ze szczepów Pedro Ximenez lub Muskat mogą dojrzewać w systemie Solera, bez floru, nawet 30 lat. Przez ten czas alkohol może wzrosnąć nawet do 22%.
Spośród wielu stylów Sherry wyróżnić możemy kilka najważniejszych:
- Fino – są najjaśniejsze i najbardziej wytrawne. Pełne niuansów cytrusów, migdałów, orzechów oraz charakterystycznej słoności. Powinno być pite młode a ich alkoholowość nie przekracza 15%;
- Oloroso – ciemnobrązowe, pełne aromatów toffi, skóry i przypraw. Jest w pełni wytrawne, ale czasami dosładza się je Pedro Ximenez lub Muskatem, by zrobić słodkie Sherry Cream;
- Amontillado – gdy po około pięciu latach w Solerze flor fino zaczyna umierać i utleniający się trunek zyskuje bursztynowo-migdałowy odcień wino zmienia się w fino-amontillado. Wino to jest nadal wytrawne, ale jego smak staje się pełniejszy i bogatszy. Po 10 latach w solerze wino zmienia się w Amontillado, a kolor staje się ciemno orzechowy. W ustach jest wytrawne, pełne, bogate i lekko pikantne;
- Palo Cortado – to rzadkie i drogie Sherry powstaje gdy nieoczekiwanie umiera flor Fino. Finezyjne połączenie świeżego orzechowego charakteru, ze strukturą Oloroso.
Słodkie Sherry:
- Pedro Ximenez – bardzo słodkie, charakteryzują je aromaty suszonych owoców, kawy i ciemnej czekolady;
- Muskat – bardzo słodkie, jego aromaty są podobne do PX, ale wyczuwalne są akcenty skórek cytrusów.
Sherry mieszane:
- Pale Cream – jest to fino z dodatkiem słodkiego moszczu z winogron;
- Medium Sherry – mieszanka Amontillado i słodkich Sherry;
- Cream Sherry – mieszanka Oloroso i słodkich Sherry.
O Autorze:
Maurycy Michalak – pasjonat win i mocnych alkoholi. Wieloletnie doświadczenie w branży alkoholowej zdobywał w całej Europie. . Posiada trzeci poziom certyfikatu WSET (Wine & Spirit Education Trust). Na co dzień odpowiedzialny jest za dobór portfolio win w sklepie Miler Spirits & Style.
Dodaj komentarz
Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.
Ziemowit Luj
Bardzo dobry artykuł lecz z przykrością musze stwierdzić, że coraz cześciej wkradają się Panu drobne błędy :( Brakuje mi w tym poście jeszcze jakiejkolwiek wzmianki odnośnie kasyna w Hotelu Bellagio