Wchodząc do dużego sklepu w dziale z kawami i herbatami, półki najczęściej uginają się od wielu kolorowych paczek. Wszystko nęci stuprocentową Arabiką, brazylijskim pochodzeniem bądź głębokim i aksamitnym smakiem. Prawda jest, niestety, zgoła odmienna, bo próżno szukać tam dobrej kawy. Gdzie ją zatem można znaleźć i po czym rozpoznać?

Marcin Rzońca, PopularCoffee Blog

Jest niewiele rzeczy na świecie, które mogą tak uprzyjemnić poranek albo czas po pracy, jak świeża, dobrze przygotowana kawa. Można zanurzyć się w niej i napawać niuansami smakowymi bądź będzie nam towarzyszyć i tworzyć przyjemne tło do całej naszej krzątaniny. Jednak, aby kawa mogła zdobyć miano dobrej musi spełnić kilka warunków. I nie mam na myśli subiektywnego pojęcia tego, co jest dobre, bo tu w grę wchodzi osobisty gust. Chcę przekazać Wam kilka informacji na temat obiektywnych wyznaczników jakości kawy.

Każdy z nas lubi świeże pieczywo, warzywa prosto z targu bądź ogródka albo dopiero co przygotowanego steka. Wspólnym mianownikiem tych wszystkich wymienionych rzeczy jest świeżość, która nadaje im pełnię smaku i zapachu. Nie inaczej jest z kawą. Ta, by zachowała jak najwięcej swoich walorów smakowych i zapachowych musi być świeża pod dwoma względami. Po pierwsze, ze świeżych zbiorów (z ostatniego dostępnego sezonu), po drugie świeżo palona.

Stylowy kaszkiet na chłodny poranek.

Dobre palarnie nie wstydzą się tego, kiedy kawa została wypalona – zawsze na opakowaniu znajdzie się dokładna data, co do dnia. Optymalny czas spożycia kawy od momentu jej wypalenia wynosi do trzech miesięcy. Nie zaleca się jednak przygotowywać napoju ze świeżo wypalonych ziaren. Kawa potrzebuje kilku dni na odpoczynek i odgazowanie z nadmiaru dwutlenku węgla. Większe prawdopodobieństwo jednak jest, że trafi się na ziarna dużo starsze niż trzy miesiące, wówczas mogą one nosić znamiona zwietrzenia – mniej pełny smak, słabszy zapach, mogą pojawić się bardziej zatęchłe nuty. Oczywiście przy bardzo dobrych kawach nawet i cztery miesiące nie wpłyną bardzo mocno na jej smak. Jednak w sklepach i marketach najczęściej znajdują się ziarna palone nawet i rok wcześniej. To pierwszy powód dla którego powinno unikać się zakupów kawy w marketach. Poza tym, że najczęściej zalegają tam stare ziarna, w większości przypadków bardzo niskiej jakości,  to na półkach możemy znaleźć kawy mielone. Te drugie należy w ogóle skreślić ze swoich upodobań. Ziarna po zmieleniu wietrzeją w przeciągu kilkudziesięciu minut! Nawet zapakowane próżniowo błyskawicznie traci wszelkie walory smakowe. A wracając do niskiej jakości kaw, markety mają w swojej ofercie takie kawy, bo są one najłatwiej dostępne. Ziarna dystrybuowane są przez duże sieci i koncerny, które siłą rzeczy, nie są w stanie zapełnić potężnego rynku kawą wysokiej jakości, zresztą nie jest to dla nich opłacalne. Dobrych ziaren należy szukać bezpośrednio w palarniach. Funkcjonuje też kilka specjalistycznych sklepów internetowych. Stacjonarnie jest z tym dość trudno, ze względu na szybkie starzenie się towaru. Dużo łatwiej jest w większych miastach, jak Warszawie, Wrocławiu, Gdańsku, Krakowie czy Katowicach. Tam funkcjonują dobre kawiarnie, które sprowadzają kawę z palarni i mają ją na sprzedaż, są również kawiarnie należące do specjalistycznych sklepów kawowych bądź palarni, gdzie znajdziemy świeże ziarna – warto poszukać i popytać. Należy odpuścić sobie też wszelkie sklepy z kawą i herbatą, gdzie ziarna leżą nie wiadomo ile w szklanych słoiczkach. Tak samo, jak wszelkie kawy aromatyzowane. Są to ziarna sztucznie nasączane substancjami niewiadomego pochodzenia, które po pierwsze są paskudne w smaku, po drugie, tuszują niedobory właściwej kawy, a po trzecie niszczą młynek, bo olejki skutecznie osadzają się na żarnach, pozostawiają posmak na wiele następnych porcji, a po jakimś czasie po prostu jełczeją.

Marcin Rzońca, PopularCoffee Blog

Kiedy już uda się odnaleźć dobre źródło zaopatrzenia, nie warto rzucać się od razu na kilka kilogramów kawy. Spokojnie, nie zabraknie. Trzeba mierzyć swoje siły na zamiary i kupować taką ilość ziaren, jaką jest się w stanie realnie wypić, powiedzmy w przeciągu miesiąca. Zakładając, że na jeden kubek kawy parzonej metodami alternatywnymi bądź na dwie filiżanki espresso zużywa się średnio w okolicach 20g zmielonych ziaren, łatwo sobie obliczyć ile zużywa się w miesiącu. Oczywiście, warto próbować różnych rodzajów kaw, ale dobrze jest sobie to dozować, by nie zostać kilkunastoma dużymi, otwartymi paczkami.

Skoro jesteśmy już przy rodzajach kaw, tu też trzeba wiedzieć, czego szukać. Tak samo, jak z datami palenia, dobre palarnie na swoich opakowaniach podają bardzo szczegółowe informacje dotyczące kawy. Nie tylko kraj pochodzenia, ale także region, nazwę farmy bądź stacji, metodę obróbki ziaren, wysokość upraw czy datę zbiorów. Jest podany także profil smakowy (choć od tego wiele palarni obecnie odchodzi, by nie sugerować klientowi za dużo), konkretny, typu czarna porzeczka, nuty wiśni i czekoladowy finisz. Nie ma tu miejsca na jakiś marketingowy bełkot w stylu głęboka i aksamitna z wyrafinowanym finiszem, która zaspokoi potrzeby każdego konesera kawy.

Marcin Rzońca, PopularCoffee Blog

Kolejną informacją, na którą należy zwrócić uwagę jest styl wypalenia – pod espresso lub metody alternatywne (oznaczone też często na opakowaniu jako filter bądź przelewowe). Jest to w miarę umowne oznaczenie, bo dobre palarnie nigdy nie palą kawy zbyt ciemno i wiele ziaren można stosować we wszystkich metodach. Mocne, czarne, połyskujące ziarna mówią o tym, że to produkt niskiej jakości, bo prawdziwy smak kawy zostanie przysłonięty defektami pochodzącymi ze spalenia się ziaren – dym, gorycz, ostrość i szorstkość.

Eleganckie rozwiązania sprawdzą się też w kawiarni.

Przyjęło się też, że mieszanki kaw (na przykład kilku arabik) są stosowane do espresso, natomiast single, czyli kawy jednorodne (na przykład z Hondurasu, zebrana na konkretnej farmie i poddana obróbce na mokro) są używane do metod przelewowych (alternatywnych). Ale zdarzają się też single wypalane z myślą o espresso, rzadziej spotyka się mieszanki pod inne metody.

Marcin Rzońca, PopularCoffee Blog

Kończąc tekst, kończymy zakupy, a więc pora podejść do kasy. Czy rachunek zawsze musi być wysoki za dobre kawy? Niekoniecznie. Oczywiście, nie ma co się oszukiwać, że za trzydzieści złotych kupimy kilogram świetnych ziaren. Przykro mi, dobra kawa jest towarem wymagającym wielu zabiegów i pielęgnacji na każdym kroku, co mocno podbija cenę końcową. Kawy segmentu specialty z renomowanych upraw i palarni to koszt dwustu – trzystu złotych za kilogram (tego typu kawy kupuje się w paczkach po 250g). Nie jest jednak problemem znaleźć naprawdę dobre kawy, prosto ze znanych palarni, świeżych, świetnych jakościowo w cenach w okolicach osiemdziesięciu do nieco ponad stu złotych za kilogram. Czyli właściwie tyle, ile trzeba wydać w markecie na kawy rzekomo z górnej półki, najczęściej włoskiego bądź niemieckiego pochodzenia, gdzie po otwarciu paczki dobiegnie do nosa nieprzyjemny, pusty, szorstki zapach.

Zatem naprawdę gorąco zachęcam do poszukiwań!

Marcin Rzońca, PopularCoffee Blog

Autor: Marcin Rzońca, PopularCoffee Blog.

Rocznik ’89. Z wykształcenia dziennikarz i operator. Z zawodu operator i fotograf. Z zamiłowania wszystko naraz, do tego oblane skrupulatnie kawą. Tą dobrą i tą jeszcze lepszą. Bloger. Fan mediów tradycyjnych i nowych, a także gadżetów i nowinek technologicznych. Niepoprawny liberalny konserwatysta i konserwatywny liberał. I najlepiej, gdy to wszystko można wykorzystać do działania, do życia i cieszenia się nim.

Pierwsze skojarzenie z Irlandią? Dosyć oczywiste – czterolistna koniczyna, dzień świętego Patryka i malownicze portowe miasteczka. Jednak każdy piwosz na pierwszym miejscu wymieniłby legendarne irlandzkie piwo – Guinnessa!

Szczypta historii

W 1759 roku Arthur Guinness mając 100 funtów w kieszeni postanowił wydzierżawić browar i rozpocząć produkcje piwa pod własną marką. Od samego początku było jasne, że senior rodu Guinness’ów mocno wierzył w swój sukces ponieważ umowę najmu została podpisał na okres dziewięciu tysięcy lat! Szybko okazało się, że jego pieniądze zostały dobrze ulokowane ponieważ piwo które ważył zdobywało coraz większą popularność. Początkowo browar Guinness zajmował się lekkimi i jasnymi piwami, które pito głownie dla ochłody. Przełomem okazało się opracowanie receptury stouta irlandzkiego. Piwo było treściwe, gęste i wytrawne, co zapewniało niespotykane dotąd walory smakowe. Od 1803 roku rządy w firmie objął syn założyciela – Arthur II Guinness. To w czasie jego kierownictwa irlandzki czarny skarb stał się towarem eksportowym. Początkowo Guinness rozprzestrzenił się po wyspach brytyjskich, ale wraz z modernizacją browaru i ze zwiększeniem mocy produkcyjnych, transporty wysyłano w coraz odleglejsze zakątki globu. Już w drugiej połowie XIX wieku Guinnessa można było kupić nawet w Nowej Zelandii. Ogromny popyt wymusił stworzenie zakładów produkcyjnych w innych miejscach niż Irlandia, i tak browary Guinness powstały między innymi w Londynie, Nigerii, Malezji, Kamerunie, Ghanie, czy na Jamajce. Dzisiaj browary produkujące piwo z logiem złotej harfy znajdują się w ponad czterdziestu krajach, a samo piwo dostępne jest w ponad stu pięćdziesięciu państwach.

Arthur Guinness z pewnością był wizjonerem, ale tak olbrzymi sukces jego browaru wydzierżawionego kiedyś za 100 funtów z pewnością nawet mu się nie śnił.

Technologia

Znakiem rozpoznawczym Guinnessa jest jego kremowa, gęsta piana. Legenda głosi, że została ona odkryta w londyńskim barze, gdzie barman w czasie żałoby za królem Albertem II, wlał Guinnessa do kieliszka szampana. Miało to być „ubranie” szampana w żałobne szaty, ale ze zmieszania tych dwóch trunków powstało coś o wiele ciekawszego – legendarna piana. Browarnicy w Dublinie szybko opracowali technologie pozwalającą na uzyskanie piany bez zmiany smaku napoju. Początkowo do kufli rozlewano piwo z dwóch naczyń – jednego z dojrzałym piwem, a drugiego ze świeżym, jeszcze pracującym trunkiem. Dopiero zmiana beczek używanych w barach do wyszynku z drewnianych na metalowe pozwoliła uzyskać gęstą piane za pomocą mieszanki tlenu i azotu, która była wpompowywana do beczki wraz z piwem. Rozwiązanie takie umożliwiło cieszenie się gęstym Guinnessem w barach, jednak kolejnym krokiem, było opracowanie takiej technologii, która umożliwiałaby upajanie się wspaniałą pianką także w domowym zaciszu. Wtedy technolodzy Guinnessa wymyślili widget – mała plastikową kulkę, która po otwarciu napoju uwalnia azot, który jak już wiemy jest odpowiedzialny za piankę. Widgety są ciągle udoskonalane i do tej pory powstały ich już trzy generacje.

Typy piwa Guinness

Guinness jest ważony w kilku odmianach. Od najpopularniejszego, znanego na całym świecie Guinness Extra Stout po wersje dostępne wyłącznie w określonych rejonach. Wśród smakoszy dużym uznaniem cieszą się także sezonowe odmiany Guinnesa. Najważniejsze pozycje z portfolio irlandzkiego browaru to:

Guinness Extra Stout – najpopularniejszy Guinness na świecie. Receptura Extra Stouta jest najbardziej zbliżona do tej, którą opracował Arthur Guinness II w 1821 przynosząc swojemu browarowi olbrzymi sukces. Dostępny zarówno w butelkach jak i puszkach. Można znaleźć go też pod nazwą Guinness Original. Świetnie komponuje się z ostrygami. Temperatura podawania 12 stopni.

Guinness Foreign Extra Stout – mocniejsze od Extra Stout i produkowane głownie na rynki  Azji, Afryki i USA. Fermentacja i leżakowanie piwa odbywają się poza granicami Irlandii, ale ważone jest ono na bazie wytwarzanego w Dublinie w St. James’s Gate koncentratu brzeczki. Dostępny zarówno w butelkach jak i puszkach. Najlepiej podawać go w temperaturze pokojowej i komponować np. z  wędlinami.

Guinness Draught – barowa odmiana Guinnessa, która charakteryzuje się gęstą białą pianą, niskim wysyceniem i aksamitnym smakiem. Piwo jest dostępne w puszkach i butelkach z widgetem, który pozwala zachować odpowiednie walory smakowe. Podawać mocno schłodzony w połączeniu z mocnymi w smaku serami.

Guinness Extra Smooth – trudne do zdobycia w Europie piwo przeznaczone na rynek afrykański. Ta odmiana to próba połączenia szlachetnej wytrawności Extra Stouta i aksamitnej piany Draughta.

Guinness słynie nie tylko z piwa, ale również ze swojej księgi rekordów Guinnessa, którą zlecił opracować jeden z dyrektorów browaru w latach pięćdziesiątych XX wieku. Podobnie jak sam browar w pierwotnych założeniach księga nie miała odnieść globalnego sukcesu komercyjnego – miała ona służyć pomocą barmanom w rozstrzyganiu zakładów. Guinness znany jest też ze świetnych kampanii reklamowych, które niejednokrotnie zdobywały prestiżowe nagrody i uznanie publiczności.

Amerykańska kinematografia słynie z tego, że gloryfikuje wszystkie wojny w jakich udział brali ich dzielni żołnierze. Jednak istnieje jeden wyjątek – konflikt wietnamski. Interwencja wojsk amerykańskich w Azji była mocno krytykowana przez media i społeczeństwo. Te antywojenne nastroje mocno odbiły się na produkcjach filmowych, a temat filmów w latach 70 XX wieku zdominowała wojna w Wietnamie. Powstało wiele obrazów, które uważane są za kamienie milowe filmów wojennych. Jednym z najważniejszych obrazów traktujących o konflikcie w Wietnamie jest Pluton Olivera Stone’a  z 1986.

Na front przybywa młody i niedoświadczony Chris Tylor (Charlie Sheen). Chłopak zostaje przydzielony do plutonu, którym dowodzi pułkownik O’nil, ale prawdziwą władze sprawują tam sierżanci. Słaby dowódca nie ma żadnego autorytetu, a jego rozkazy są negowane przez niższych stopniem żołnierzy. Dodatkowo pluton podzielony jest na dwa obozy, z których każdy sympatyzuje z innym sierżantem. Tylor początkowo zagubiony, zaczyna poznawać na czym tak naprawdę polega wojna i jaki ma wpływ ma na ludzką psychikę. Szybko też odkrywa, że musi opowiedzieć się po jednej ze stron – albo za twardym, pozbawionym skrupułów Barnes (Tom Berenger)  albo za dobrym, kierującym się zasadami moralnymi Eliasem (Willem Dafoe). Do konfrontacji między sierżantami dochodzi w wietnamskiej wiosce, a jej konsekwencje będą tragiczne.

Rozwiązania, które doceni każdy mężczyzna.

Konflikt wietnamski doczekał się wielu bardzo dobrych ekranizacji, wystarczy wspomnieć o Czasie Apokalipsy czy Łowcy Jeleni. Jednak to obraz Olivera Stone’a w najbardziej realistyczny sposób pokazuje codzienne życie zwykłego żołnierza. Nie znajdziemy tu ani trochę patosu czy idealizacji amerykańskiej armii. Jest tylko strach, codzienne obowiązki i narastające szaleństwo. Żołnierze nie idą z ochotą na kolejny patrol, ale głośno zastanawiają się nad sensem tej wojny i odliczają dni do końca służby. Ciągłe napięcie i strach o własne życie mocno odbija się na psychice mężczyzn i powoli ich zachowanie staje się coraz mniej ludzkie. Stone w mistrzowski sposób pokazuje jak granice moralności rozmywają się i szaleństwo przejmuje władze nad rozsądkiem. Nawet Tylor, który starał się zachować człowieczeństwo, na samym końcu balansuje na granicy moralności.

Mocną stroną Plutonu jest obsada aktorska. Na ekranie zobaczymy popularnych w latach osiemdziesiątych aktorów takich jak: Willem Dafoe czy Tom Berenger. Obaj panowie wykonali naprawdę godną pochwały pracę, a ich postacie są wyraziste i ciekawe. Szczególnie ciekawy wydaje się Barnes, nie jest stereotypowym sadystycznym żołnierzem, jego postać jest dużo bardziej skomplikowana. Wszystko co robi, robi po to by jego podwładni przeżyli wietnamskie piekło. Są to zwykle trudne do zaakceptowania decyzje, ale wynikają one z bądź co bądź pokręconej, ale jednak moralności. W Plutonie role drugo i trzecio planowe są obsadzone aktorami, których dzisiaj można nazwać gwiazdami. Wystarczy wspomnieć o: Johnny’m Depp’ie, Foresicie Whitakerze oraz oczywiście Charlie’m Sheen’ie. Pluton na pewno pomógł im w zrobieniu kariery, szczególnie, że ich kreacje to solidna praca, która naprawdę może się podobać.

Film, który musisz obejrzeć!

Z przyjemnością zapraszamy Państwa do obejrzenia filmu o koszulach Miler Luxury Shirts, który powstał z wykorzystaniem najnowszych technologi pozwalających na rejestrowanie 500 klatek na sekundę. Film został nakręcony przez operatora jednej z największych stacji telewizyjnych w Polsce, a głos podłożył jeden z najlepszych polskich lektorów. Zamiast pustych słów ukazaliśmy proces produkcji naszych koszul od kuchni. Każdy może teraz zajrzeć do profesjonalnej szwalni i zobaczyć jak powstają najwyższej klasy koszule. 

Miłośników filmów wojennych nie trzeba przekonywać do obejrzenia Plutonu, bo zapewne znają go na pamięć. Jednak jest to bardzo dobra pozycja dla każdego, niezależnie od zainteresowań. Stone przedstawia realistyczny obraz wojny i spustoszeń jakie wyrządza w ludzkim umyśle. To trzeba zobaczyć by zrozumieć tragedie jaką niesie za sobą każdy konflikt zbrojny. A o tym, że reżyser wie o czym robi film powinno świadczyć, że sam służył w Wietnamie, a o tym, że jest to obraz wysokiej klasy cztery zdobyte Oscary.

Autor: Mateusz Stachura